Ιστορικές αναφορές

Αποτίμηση Grand Temoin Δημήτρη Χαρίτου για το 30ο Ελληνικό Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Κυριακή, 23 Σεπτεμβρίου 2007

«Δεν υπάρχει κείμενο παρά μόνο υποτυπώδεις σημειώσεις τίτλων… Όποιοι θέλουν ανάλυση ας απευθυνθούν σε περιοδικά τα οποία τα γράφουν. Προσωπικά δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσω την τεχνική του να αναφέρομαι σε μία-μία ταινία. Δεν θέλω να υποκαταστήσω τον ρόλο της Κριτικής Επιτροπής, η οποία έχει δουλέψει κι είναι έτοιμη να πει ποιος είναι καλός, ποιος μέτριος, ή ποιος πρέπει να πάει σπίτι του. Η αλήθεια είναι ότι η πρώτη σκέψη που είχα ήταν πώς εγώ που ανήκω σε μια γενιά αισθητά ξένη από την πλειοψηφία των ανθρώπων οι οποίοι πήραν μέρος στο φεστιβάλ αυτό, θα αξιολογήσω τη φετινή παραγωγή. Πάντα ισχύει αυτό το οποίο λένε και τα παιδιά μου… «δεν μας καταλαβαίνεις». Είναι δύσκολο να αποκαταστήσεις μία σχέση που δεν είναι του δάσκαλου με τον νέο, που κουνάει το χέρι ή συμβουλεύει τον νέο λέγοντας, «πρόσεξε μη κάνεις αυτό» ή του λέει αν είναι ή όχι καλός. Παραταύτα θα ήθελα να την ανεχτούνε αυτήν την διαφορά και να υποθέσουμε πως υπάρχει μια νοερή γέφυρα, αν και εγώ έχω παλέψει να αντιληφθώ τι θέλουν να κάνουν. Έτσι λοιπόν κατανόηση έχω. Φτάνει να δω αν έχω την ανοχή και αν από αυτά που θα τους πω, κάτι θα τους είναι χρήσιμο. Είναι σημαντικό πράγμα η επικοινωνία των γενιών. Εάν κάποιος νέος άνθρωπος ερχόταν να κάνει τον κριτικό σχολιασμό πολύ φοβάμαι πως η παρανόηση θα ήταν «ουχί επ’ αγαθό» και των δύο πλευρών. Και αυτών στους οποίους θα απευθυνόταν και αυτά που θα έλεγε ο ίδιος. Ο Αδελφόθεος Ιάκωβος, ένας από τους Αποστόλους, μεταξύ άλλων λέει πως «το γήρας σοφίαν ου φέρει». Το ασπάζομαι και δεν έχω καμία διάθεση να σας μιλήσω ως σοφός. Από την άλλη τη μεριά θα επικαλεστώ την εμπειρία μου. Πάνω από μισό αιώνα έχω ένα πάθος για τον κινηματογράφο, τόσο αληθινό που μέχρι και τον μοναχογιό μου τον έδωσα «θύμα» κάνοντάς τον σκηνοθέτη. Λέω στον Παπαδόπουλο ότι δεν θα κάτσω εδώ να μιλήσω ως έμπειρος στους νεότερους για τις ταινίες τους. Έναν τίτλο πολύ σημαντικό αν μπορούσα να υιοθετήσω, αυτόν του επαρκούς θεατή, φαντάζομαι ότι και ο Σκορσέζε το ίδιο πράγμα θα έλεγε «είμαι επαρκής θεατής, νομίζω και καλός σκηνοθέτης». Υπάρχει η αντίληψη πως οι σκηνοθέτες είναι ίδιοι… Είχα την ευκαιρία να το πω και στην τελετή έναρξης του Φεστιβάλ. Η τάση που οι Νεοέλληνες αντιμετωπίζουν τον Ελληνικό Κινηματογράφο, είναι αυτό το σχηματικό που λέμε «μισοάδεια-μισογεμάτη μπουκάλα». Αυτό ανταποκρίνεται στο απαισιόδοξο…Η θέση η γκρινιάρικη απέναντι στον Ελληνικό κινηματογράφο. «Μισογεμάτη μπουκάλα»: Θιασώτες της είναι αυτοί που πιστεύουν πως τα πράγματα θα πάνε καλύτερα και προσδοκούν ότι όλο και θα έρθει η «Άνοιξη» που τα λουλούδια της θα δέσουν και καρπούς κινηματογραφικούς. Εγώ θα μιλήσω από τη μεριά της μισογεμάτης μπουκάλας... Πολλοί λοιπόν μιλάμε για μια επερχόμενη «Άνοιξη» που όμως πολλοί τη βλέπουν ως μία «Άνοιξη» που δεν υπόσχεται πως ο Μάρτης ή ο Απρίλης θα γίνει πιο θερμός. Κάθε χρόνο, είτε εδώ είτε στη Θεσσαλονίκη, περιμένουμε να πέσει εξ ουρανού, η μία ή οι δύο ταινίες που μας δίνουνε τη δικαιολογία ότι υπάρχει ο κινηματογράφος μας. Πιστεύω πως δεν είναι η μία ή οι δύο που το δικαιολογούν. Ψάχνω πάντοτε για έναν μέσο όρο όπου κάποια αξιολογικά στοιχεία δικαιολογούνε μεταξύ τους αυτό το μέσο όρο. Κάπως έτσι αντιμετώπισα και το 30ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους.
Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσω έχω μια μάλλον μακρά εμπειρία, αφού εδώ και 25 χρόνια παρακολουθώ το Φεστιβάλ και ότι βλέπω το βλέπω συναισθηματικά και λέω ότι μου αρέσει. Από τη θέση αυτή όμως είμαι υποχρεωμένος να τα δω τα πράγματα πιο πρακτικά και να επιχειρήσω μια εύστοχη ανάλυση. Εδώ λοιπόν έχουμε μαθητές που λένε «εγώ έχω ένα άλφα επίπεδο και θέλω το έργο που έχω να κριθεί με κριτήριο το μήκος» και όχι αν είναι σπουδαστική ή ενός νέου ανθρώπου ή οτιδήποτε άλλο εγώ θεωρώ ότι η ταινία μου είναι καλή, να την δείτε και να μου πείτε. Αυτές οι κατηγορίες είναι ένα πρώτο ζητούμενο. Και βέβαια το ερώτημα είναι να τις κρίνουν με ένα διαφορετικό κριτήριο; Θα το δούμε γιατί έχουμε μια απορία. Τώρα εγώ προκειμένου να σας απασχολήσω, από το υλικό των 92 περίπου ταινιών, σε αυτές συμπεριλαμβάνω και του πληροφοριακού. Ζήτησα την άδεια του Καλλιτεχνικού Διευθυντή, μη μείνω μόνο σ’ αυτές που διαγωνιζόντουσαν αλλά να λάβω υπόψη μου και το μικρό εκείνο τμήμα, τους «ατυχήσαντες». Ένας νέος άνθρωπος δεν πρέπει να δεσμεύεται από συμβατικές εκείνες υποχρεώσεις της εμπορευματοποίησης, τις γκρίνιες του παραγωγού που μπορεί να έχει όλη την καλή τρέλα μπροστά του και να βγάλει την ανησυχία του. Δεν νομίζω η ανησυχία να δηλώνεται μόνο φωνάζοντας στους δρόμους με τις διαδηλώσεις αλλά πρέπει να εξαντλείται και να διαδηλώνεται από εκείνους που έχουν το χάρισμα και λειτουργούν είτε στον κινηματογράφο είτε στο τηλεοπτικό μέσο είτε στο μυθιστόρημα είτε στο θεατρικό μέσο. Θεωρώ ότι υπάρχει ένα καλό δείγμα για να πεις ότι αυτή η γενιά που απλώνει το χέρι της να πάρει τη σκυτάλη, αγαπάει τον κινηματογράφο και έχει μέλλον σε αυτό… Δε νομίζω πως η Ελλάδα είναι ένας παράδεισος που μόνο οι χορτάτοι μπορούν να ασχοληθούν με τον χορτασμό τους. Τόσο οι διαπροσωπικές σχέσεις όσο και οι κοινωνικές, όσο και η ενημέρωσή τους για γεγονότα που αφορούν τον κόσμο επιθυμώ να φανούν μέσα από τις ταινίες. Καλώς χρησιμοποιούν την ψυχαγωγία, αρκεί αυτή η ψυχαγωγία να μην είναι αυτοσκοπός. Πολλοί δημιουργοί κάνουν ταινίες με ατάκες ώστε να γελάσουν οι θεατές τους. Μπορεί, αυτό που λέμε πολύ απλά «χαβαλετζίδικο» πράγμα να είναι μία εύθυμη μορφή αλλά δεν μπορεί να έχει τα ίδια εύσημα από τον άλλο δημιουργό ο οποίος έχει ασχοληθεί με την ψυχαγωγία αλλά με τέτοιον τρόπο ώστε να υπαινιχθούν τα προβλήματα του κόσμου. Ταινίες που βραβεύονταν πριν 30 χρόνια, τώρα δεν μπαίνουν καν στο διαγωνιστικό. Άρα τα κριτήριά μας είναι αυστηρότερα. Δυστυχώς όμως οι νέοι έχουν πάθει «τηλεορασίτιδα» κι έτσι βλέπουμε κινηματογραφικές ταινίες όμοιες με τηλεοπτικές, όμοιους ρόλους και αλλάζουν μόνο οι πρωταγωνιστές. Επιπλέον χρησιμοποιούν εξωπραγματικούς χαρακτήρες, μανιοκαταθλιπτικούς, κι όλα αυτά σε μία χώρα όπου οι άνθρωποί της είναι «η χαρά της ζωής».
Κυρίως με ενδιαφέρει εάν η ταινία είναι χρήσιμη. Αν δηλαδή εκτός από την ψυχαγωγία εξυπηρετεί την κοινωνία. Εάν ο κινηματογράφος δεν έχει αντίκρισμα στον κοινωνικό προβληματισμό, εάν δηλαδή δεν εμπεριέχει τα προβλήματα της κοινωνίας, δεν έχει ουσία. Γι’ αυτό κι εγώ προτιμώ το ντοκιμαντέρ γιατί είναι «ελεύθερο» να δει πραγματικότητες και να τις καταγράψει. Δεν αγνοώ βέβαια τις ταινίες που έχουν υψηλό εικαστικό ενδιαφέρον, αυτές που αναδεικνύουν ανθρώπινα συναισθήματα ούτε αυτές που αφορούν τις διαπροσωπικές σχέσεις αλλά προτιμώ να βλέπω πώς αυτές μπορούν να ενταχτούν σ’ ένα γενικότερο κοινωνικό πλαίσιο.

Υπεύθυνη Γραφείου Τύπου
Κατερίνα Πολύζου
Τηλ.: 2521028024
Κιν.: 6948484242
e-mail: press-fest@dra.forthnet.gr

Δράμα: Αγίας Βαρβάρας 9 66100 Δράμα Τηλ:25210 47575 Fax:25210 33526
Αθήνα: Εμμ. Μπενάκη 71 10681 Αθήνα Τηλ:210 3300309 Fax:210 3302818
www.dramafilmfestival.gr – Email : kinfest@dra.forthnet.gr