Το φουστάνι σκην. Μόνικα Βαξεβάνη
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ

Δραπετσώνα, τέλος της δεκαετίας του '50. Η Καίτη και η φίλη της Χρυσή, στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου, επιστρέφουν με το λεωφορείο στο σπίτι. Καλοκαίρι, ζέστη, μπλε σχολικές ποδιές με άσπρο γιακαδάκι και το πάρτι της Χρυσής, που πλησιάζει.
Η Καίτη είναι από τις καλύτερες μαθήτριες, διορθώνει τα τετράδια της φίλης της, διαβάζει κρυφά Ντοστογιέφσκι, αλλά δεν θα δώσει εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο, γιατί οι δικοί της την προορίζουν για μοδίστρα. Η Χρυσή παιδεύεται άδικα με το σχολείο, όμως θέλει να τελειώσει γιατί, όπως λέει και η ίδια, υπάρχει ποτέ περίπτωση, σύζυγος του τύπου ιατρός, δικηγόρος, αρχιτέκτων να πάρει κοπέλα του Δημοτικού;
Η ταινία της Μόνικας Βαξεβάνη αναπτύσσεται με βάση τα στερεότυπα του λαϊκού μελοδράματος. Η μάνα της Καίτης, στερημένη, στα όρια της υστερίας, ξενοπλένει (εδώ, εξαιρετική η ερμηνεία της Μαρίας Κεχαγιόγλου). Ο πατέρας, ένας κουρασμένος μεροκαματιάρης. Ζουν σε δύο καμαρούλες που βλέπουν σε αυλή. Ο παππούς γκρινιάρης και κατάκοιτος και τα όνειρα της Καίτης φυλακισμένα. Όσο εξελίσσεται η ιστορία τόσο τα αφηγηματικά στερεότυπα ακυρώνονται. Ό,τι συμβαίνει, ακούγεται σαν χαμηλόφωνος ψίθυρος ή δηλώνεται με νύξεις. Η παραμικρή κίνηση των χαρακτήρων, το κάθε άκουσμα ή ήχος υπηρετούν τη δραματουργία. Το κραυγαλέο σύνθημα και το τσιτάτο, που αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά του κλισέ, εξορίζονται. Η ώριμη σκηνοθετική ματιά της Βαξεβάνη, η ευγένεια, η διακριτικότητα, το σκηνοθετικό ήθος και η βαθιά κατανόηση όλων των χαρακτήρων λειώνουν τα στερεότυπα και τα καταργούν.
Η ταινία απέσπασε πέντε πρώτα βραβεία στο Φεστιβάλ της Δράμας: Καλύτερη γυναικεία σκηνοθεσία, Φωτογραφία (εξαιρετικό μαυρόασπρο του πρωτοεμφανιζόμενου Άκη Ζορμπά), Μουσική, Ενδυματολογία, Ειδική διάκριση Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. (Μπορείτε να την δείτε, μαζί με τις υπόλοιπες ταινίες του Φεστιβάλ, στο Τριανόν έως τις 18 Οκτωβρίου).